Plastik Enjeksiyon Kalıplama (Injection Molding)

Plastik Enjeksiyon Kalıplama (Injection Molding)

Enjeksiyon kalıplama, bir plastik şekillendirme yöntemidir. Genel olarak, granül halindeki plastik hammaddenin ısı yardımıyla eritilerek kalıplanması ve şekillendirilmesi işlemi olarak tanımlanabilir. Çok basit bir prensiple çalışmasına rağmen enjeksiyon cihazını çalışırken görmeyip okuyarak anlamaya çalışmak biraz zor olabiliyor. Bu sebeple bol bol görselle anlaşılır kılmaya çalışacağım.

Enjeksiyon kalıplamada kullanılabilen bazı plastik hammaddeler:

Polipropilen (PP), polietilen (PE), poliamid (PA), poliüretan (PU), akrilonitril bütadien stiren (ABS), termoplastik elastomer.

Öncelikle tanıştırayım, işte enjeksiyon makinesi:

Bir enjeksiyon makinesi; enjeksiyon ünitesi, kontrol ünitesi, kalıp ve kapatma ünitesi kısımlarından oluşur.

Enjeksiyon Ünitesi

Enjeksiyon ünitesi; huni, vida, ısıtıcılar, çek-valf, enjeksiyon memesi, hidrolik silindir ve hidromotordan oluşur.

Huni, granül halindeki plastik hammaddenin makineye beslendiği kısımdır.

Vida, plastik malzemeyi eriten ve kalıba basan parçadır.

Isıtıcılar, granül halindeki plastik hammaddeyi eritip sıvı hale getirmesini sağlayan kısımdır.

Çek-valf, vida mekanizmalarının uç kısmına takılan, vidanın enjeksiyon ve tutma safhalarında bir piston gibi hareket etmesini sağlayan ve malzemenin geri akmasını engelleyen parçadır.

Enjeksiyon memesi, enjeksiyon ünitesinin yolluk ile temas eden erimiş hammaddenin kalıba geçtiği son parçadır.

Hidrolik silindir, vida hareketini sağlayan parçadır.

Hidrolik motor, erimiş plastiğin makinenin ucundaki meme vasıtasıyla kalıbın içine gönderilmesi esnasındaki basınç ve hızı kontrol eden parçadır.

Kontrol Ünitesi

Enjeksiyon prosesinin tüm parametrelerini ayarlayan sistemdir. Yani sıcaklık, basınç, hız gibi parametreler buradan kontrol edilebilir. Buna ek olarak:

· - Plastik ünitesinin, vidanın ve kalıbın konumları

· -Enjeksiyon süresince vidanın, kapanma süresince de kalıbın hızları

· -Enjeksiyondan sonraki bekleme safhasındaki basınç

· -Kilitleme ünitesi için doğru kilitleme kuvveti de kontrol edilir.

Kalıp

Plastik hammaddeye parçanın şeklinin verildiği kısımdır. İki veya daha fazla plakadan oluşur. Plakaların biri sabittir, diğeri yönde hareket etmektedir.

Kalıbın temel görevleri:

Yolluk sistemi, erimiş malzemeyi kalıp boşluğuna veya boşluklarına iletir

Kalıp boşluğu, erimiş malzemeye parçanın son şeklini verir

Soğutma sistemi, erimiş malzemeyi soğutur

İtici sistemi, katılaşıp sertleşen parçayı kalıptan itip çıkarır.

Kalıbın temel görevleri; eriyik malzemenin tüm boşluklara homojen bir şekilde dağılmasını sağlamak, eriyik malzemeye son şeklini vermek, malzemenin üniform ve hızlı şekilde soğumasını sağlamak ve ürünün rahatça dışarı çıkmasını sağlamaktır.

Kapatma Ünitesi

Kapatma ünitesinin temel görevleri; kalıbı kapatıp açmak ve yüksek basınçta kalıbın kapalı kalmasını sağlayarak kalıp ayrılma hattında çapak oluşmasını önlemektir.

Artık plastik enjeksiyon makinesinin çalışma prensibinden bahsedebiliriz.

Granül haldeki plastik hammadde huniden beslenir, makinenin ısınmış olan döner vidasıyla erir. Eriyik halde, vidanın dönerek oluşturduğu kuvvetle birlikte ilerler.

Hidrolik pistonlar ile eriyik hammadde kalıptaki gözlere dolar.

Kalıp kısmı, plastik soğuyup sertleşene kadar yüksek basınçla kilitli tutulur.

Enjeksiyon vidası geri çekilir ve bir sonraki işlem için hammadde alınır. Bu bildiğimiz enjektör mantığı yani. Vida geri çekilerek malzemeyi alır ve sonra ilerleyerek malzemenin kalıba dolmasını sağlar. Kalıp açılır ve iticiler soğumuş olan ürünü iterek kalıptan atar.

Kalıp kapanır ve bir sonraki işlem başlar.

Sonuç olarak aşağıdaki gibi çeşit çeşit ebatlarda plastik ürünler elde edilebilir.